FIGHT-CancER project in Vlaanderen.

Vroegtijdige opsporing van kanker door middel van screening en vaccinatie tegen het humaan papillomavirus (HPV) zijn effectieve manieren om de ziektelast en sterfte geassocieerd met borst- en baarmoederhalskanker te verminderen. Echter, deelname aan kankerpreventiediensten in Vlaanderen is nog steeds suboptimaal, vooral onder kwetsbare of gemarginaliseerde groepen, waaronder transgender- en genderdiverse personen. Vooral omdat transgender- en genderdiverse mensen een uniek "risicoprofiel" hebben als gevolg van een combinatie van sociaaleconomische, gedrags- en hormonale factoren, ervaren zij moeilijkheden bij het verkrijgen van toegang tot kankerpreventiediensten. Dit komt door patiëntgerelateerde factoren, zoals een mogelijke verergering van genderdysforie tijdens fysieke onderzoeken, en factoren bij zorgverleners, zoals een gebrek aan kennis en ervaring op het gebied van transgenderzorg. Ondanks gevestigde richtlijnen en aanbevelingen, wordt de zorg voor transgender- en genderdiverse mensen vaak niet behandeld in traditionele medische curricula. In Vlaanderen moeten transgender- en genderdiverse mensen die niet wettelijk als vrouw zijn geregistreerd persoonlijk contact opnemen met een arts om screeningsonderzoeken voor borst- en baarmoederhalskanker te regelen. Deze barrières bij het verkrijgen van gezondheidszorg kunnen leiden tot een gebrek aan bewustzijn over beschikbare kankerpreventiemogelijkheden en gemiste kansen voor passende tests en vaccinaties.

Om deze lacunes in de preventieve kankerzorg aan te pakken, zijn innovatieve en duurzame tools nodig om geïnformeerde besluitvorming te ondersteunen en bewustzijn en toegang tot kankerpreventie te vergroten. Het FIGHT-CanCER-project heeft als doel het (gezamenlijke) besluitvormingsproces bij zorgverleners en transgender- en genderdiverse mensen die borst- en baarmoederhalskankerscreening of HPV-vaccinatie overwegen, te ondersteunen door middel van de ontwikkeling en testen van een webgebaseerde (gezamenlijke) besluitvormingstool. Deze tool is bedoeld om de besluitvorming van de doelgroep met betrekking tot kankerpreventiediensten te verbeteren en de toegang tot kankerpreventiediensten te bevorderen.

Hiertoe zullen we: (1) het gebrek aan gegevens over de toegang tot kankerpreventiediensten bij transgender- en genderdiverse mensen aanpakken; en (2) via een co-creatieproces met relevante stakeholders en partnerinstellingen (UA, TMMA, CAVARIA, Domus Medica, Centrum voor de Evaluatie van Vaccinatie, VITO) een webgebaseerde besluitvormingstool ontwikkelen en testen, bedoeld om transgender- en genderdiverse personen die kankerpreventie overwegen te ondersteunen en hun gezondheidszorgverstrekkers op te leiden en te helpen.