Gebruik van bloedplasma voor het opsporen van actiegerichte RNA- biomerkers voor beter management van patiënten met borst-, long-, darm- en huidkanker

Biomedisch
Promotors:
Jo Vandesompele (Ugent)
Project Partners:
Ugent
UZGent
Budget uitgereikt door Kom op tegen Kanker:
€449.500

Samenvatting

Tot op vandaag krijgen kankerpatiënten vaak behandelingen waar ze geen baat bij hebben. Dit is het gevolg van biologische verschillen tussen patiënten die ervoor zorgen dat hetzelfde medicijn niet altijd even werkzaam is in verschillende individuen. Bijgevolg wordt ernaar gestreefd om voor elke patiënt de biologische eigenschappen van zijn/haar kanker in kaart te brengen, om zo de meest geschikte behandeling te kunnen opstarten. Deze zogenaamde ‘precisie-geneeskunde’, waarbij voor elke kankerpatiënt een behandeling op maat wordt opgestart op basis van de biologische eigenschappen van zijn/haar kanker, is ontzettend veelbelovend maar staat nog in zijn kinderschoenen. Ons onderzoek wil bijdragen tot het tot stand brengen van precisie-geneeskunde in de kliniek door het opsporen van actiegerichte biomerkers die aanwezig zijn in het bloed van kankerpatiënten. Hierbij zal RNA worden bestudeerd, actieve kopieën van stukken DNA die belangrijke functies uitoefenen in de cel. De term ‘actiegericht’ verwijst naar het feit dat detectie van deze RNA-afwijkingen aangeeft welke behandeling moet worden toegepast om de kanker te bestrijden en dus toelaat ‘actie te ondernemen in de kliniek’.
Eerst zal in dit project de methode voor het opsporen van deze actiegerichte RNA-afwijkingen worden op punt gesteld. Zo zal worden nagegaan welk type tube best gebruikt wordt voor het verzamelen van het bloed van de patiënt en welke instellingen gebruikt moeten worden voor de analyse van de resultaten. Daarna zullen een groot aantal tumoren van verschillende kankertypes met de geoptimaliseerde methode worden onderzocht, waarbij we ons zullen richten op melanoom (een agressieve vorm van huidkanker), dikke darm-, long- en borstkanker.
Naast het detecteren van actiegerichte RNA-afwijkingen, die helpen bij het bepalen van de meest geschikte behandeling, willen we in ons onderzoek ook op zoek gaan naar nieuwe biomerkers in het bloed van kankerpatiënten die kunnen helpen bij het stellen van de diagnose, het opvolgen van de therapie en/of kunnen leiden tot het snel opsporen van eventueel ziekteherval. Deze biomerkers zijn RNA’s waarvoor eerder werd aangetoond dat ze bijna uitsluitend gevonden worden in weefsel van één specifiek kankertype. Men kan dus spreken van kankerspecifieke RNA’s. In ons onderzoek zal voor een twintigtal tumortypes worden nagegaan of deze kankerspecifieke RNA’s eveneens in het bloed van de patiënt kunnen worden gevonden. Aangezien deze RNA’s specifiek voorkomen bij één type kanker, zal ten slotte voor een set van deze RNA’s worden nagegaan of ze effectief als biomerker kunnen worden gebruikt in de kliniek.