Onderzoek naar een verbeterde immuuntherapie voor behandeling van patiënten met huidkanker, gebruikmakend van oncolytische virustherapie, vaccinatie en blokkering van immuunsysteem-remmende signalen

Melanoom is een agressieve vorm van huidkanker die zich kan verspreiden naar andere organen. Het aantal gevallen is de afgelopen drie decennia dramatisch gestegen, vooral bij mensen jonger dan 55 jaar, waardoor melanoom bijna alle andere kankers overtreft. Klassiek is de behandeling van melanoom vooral gebaseerd op chirurgie en chemotherapie, die beide gepaard gaan met vele nevenwerkingen, geen soelaas bieden bij vergevorderd melanoom en daarenboven de kans op herval niet verkleinen. Het immuunsysteem is in principe in staat melanoomcellen te herkennen en te vernietigen. Daarenboven kan het een geheugen opbouwen om weerkerende melanoomcellen in de kiem te smoren. Echter tijdens hun ontstaan, weten melanoomcellen zichzelf te camoufleren om de aanval van killer T cellen te ontwijken. Ook slagen melanoomcellen erin zogenaamde ‘remmende circuits’ in de cel uit te buiten om het immuunsysteem af te remmen en zelfs stil te leggen. Recent ontwikkelde immuuntherapie is erop gericht deze rem weg te nemen, met ongezien succes in 1 op 2 patiënten. Bij de overige patiënten is deze behandeling echter ineffectief, waarschijnlijk door onvoldoende herkenning van de tumor en/of onvoldoende activering van de killer T cellen. In dit project stellen wij een combinatie voor bestaande uit lokale toediening van (i) oncolytische virussen (OVs), om de tumorherkenning door de killer T cellen op gang te brengen, (ii) dendritische cellen (DCs), om de reactie en functie van killer T cellen aan te wakkeren en (iii) antilichamen, om signalen via remmende circuits te onderbreken. De OVs, DCs en antilichamen worden lokaal, dicht bij de tumor, ingespoten, zodat ze killer T cellen kunnen ondersteunen in hun afweerreactie. Het onderzoek zal worden uitgevoerd aan de Vrije Universiteit Brussel in een samenwerking tussen arts Dr. B. Neyns en onderzoekers K. Breckpot en J. Aerts, die reeds in het verleden hebben samengewerkt om preklinisch onderzoek tot bij de patiënt te brengen. Bij succes zal ook deze combinatietherapie, die zal toelaten zowel primaire als uitgezaaide kankercellen te doden, uitgetest worden voor de behandeling van melanoompatiënten.