PSMA voorbij de prostaat: onderzoek naar het prostaat-specifiek membraan antigen als een doelwit in de behandeling van hoogstadium tumoren van de schildklier, lever en hoofd en hals.

Patiënten met een hoofd- en halstumor, leverkanker of gemetastaseerde schildklierkanker hebben met een respectievelijke 5-jaars overleving van 55%, 18% en 45%, een slechte prognose. Deze patiënten krijgen daarenboven vaak te maken met ernstige klachten ten gevolge van hun therapie met een nadelige impact op hun kwaliteit van leven. Wanneer gemetastaseerde ziekte wordt gediagnosticeerd, zijn de aanvullende therapieën vaak onvoldoende om genezing of langdurige remissie te bereiken. Er is dus een grote behoefte aan nieuwe diagnostische en therapeutische interventies om de overleving en kwaliteit van leven van deze patiënten te verbeteren. Het prostaat-specifieke membraan antigeen (PSMA) wordt sterk tot expressie gebracht op het membraan van de meeste prostaatkankers, wat heeft geleid tot de ontwikkeling van verbeterde beeldvorming van prostaatkanker met behulp van PET/CT, en nieuwe gerichte therapieën met behulp van de therapeutische radionuclide 177Lu. Maar onderzoek wees uit dat PSMA ook tot expressie komt in de tumor-geïnduceerde bloedvaten van solide kankers. Deze PSMA-expressie werd daarenboven geassocieerd met een slechtere prognose, waardoor de aanwezigheid van PSMA meer tot expressie komt bij patiënten met een hoog-risico ziekte.
In het huidige project willen we onderzoeken of er een rol is voor 177Lu-PSMA in de behandeling van tumoren van de schildklier, hoofd en hals of lever. Dit zullen we doen door in muismodellen van deze tumoren, de tumoren te behandelen met 177Lu-PSMA en dit te vergelijken én te combineren met immunotherapie en bloedvatenremmers. Daarnaast zullen we ook bij patiënten met deze tumoren onderzoeken bij hoeveel patiënten en in welke mate PSMA tot expressie komt. Dit wordt gedaan door gebruik te maken van een PSMA PET/CT en een bloedanalyse. Aanvullend zullen we ook gaan kijken of de aanwezigheid van PSMA in de tumor ook een rol heeft gespeeld op de prognose van patiënten door kleuringen uit te voeren op de stalen van patiënten behandeld in ons ziekenhuis .
Met de resultaten van dit project hopen we alle noodzakelijke data te hebben om bij afronden een therapeutische klinische studie te kunnen opstarten met 177Lu-PSMA, al dan niet gecombineerd met immunotherapie of bloedvatenremmers. Hiermee hopen we patiënten met vaak uitbehandelde schildklierkanker, leverkanker en hoofd- en halstumoren een alternatieve behandeling te kunnen aanbieden met een hopelijk betere overleving als gevolg.