#SmokeFree: Ontwikkelen en testen van een Active Involvement Intervention die met behulp van sociale media roken bij adolescenten wil voorkomen

Preventie
Promotors:
Kathleen Beullens (KU Leuven)
Project Partners:
KU Leuven
Vlaams Instituut Gezond Leven vzw
Budget uitgereikt door Kom op tegen Kanker:
€349.970

Samenvatting

Ondanks de vele inspanningen die de afgelopen jaren zijn gedaan om het aantal rokers terug te dringen, rookt nog steeds een substantieel deel van de Vlaamse jongeren. Bovendien neemt de populariteit van alternatieve producten zoals e-sigaretten toe. In dit project wordt er daarom een nieuwe interventie ontwikkeld, getest en geïmplementeerd die tot doel heeft om roken (tabak, maar ook alternatieven zoals ‘vaping’, ‘shisha’, ‘hookah’) bij jongeren (leeftijd 13-15j) te voorkomen.
Bijzonder vernieuwend aan deze interventie is dat er een ‘active involvement approach’ gecombineerd wordt met het gebruik van sociale media. Recent onderzoek toont aan dat zowel blootstelling aan het risicogedrag van anderen op sociale media, als het zelf delen van risicogedrag op sociale media een impact kan hebben op het risicogedrag van jongeren, via een verandering in attitudes en sociale normen. In deze interventie wordt de kennis over deze negatieve processen aangewend en omgebogen om een positief effect te genereren. Meer bepaald wordt er in nauwe samenwerking met partners uit het veld (bv. Gezond Leven, Jongeren Advies Centrum) en de doelgroep (leerlingen, leerkrachten) een interventie ontwikkeld die in een schoolsetting zal geïmplementeerd worden. Concreet zullen jongeren eerst vaardigheden aangereikt krijgen die hun kritisch inzicht in de voorspellers en negatieve gevolgen van rookgedrag vergroten, waarna ze met deze vaardigheden zelf aan de slag gaan om een preventieboodschap te ontwikkelen en te verspreiden via sociale media.
Dit project creëert een substantiële meerwaarde op verschillende manieren. Ten eerste adresseert dit project een belangrijk punt van kritiek op bestaande initiatieven: Aangezien preventieboodschappen meestal topdown worden ontwikkeld, dreigen zulke campagnes niet aantrekkelijk te zijn voor het jonge publiek, en hebben ze slechts een beperkte houdbaarheidsdatum. Hierdoor is de impact van traditionele campagnes vaak beperkt, of hebben ze zelfs het tegenovergestelde effect. De ‘active involvement approach’ is speciaal ontwikkeld met het doel om deze risico’s te overwinnen. Ten tweede zorgt een intensieve samenwerking tussen wetenschappers, preventiewerkers en de doelgroep zelf voor een gewaarborgde afstemming tussen theorie en praktijk. Het project is gestoeld op de laatste wetenschappelijke inzichten, en garandeert door het zorgvuldig opgezette consortium ook een belangrijk valorisatie-output en de verdere disseminatie hiervan na afloop van het project.