Het medisch quarantainegetuigschrift voor werknemers

Naar aanleiding van de vele vragen en bezorgdheden van mensen met kanker en hun naasten, ging Kom op tegen Kanker al vroeg in de coronacrisis aan de slag met het beleid. Kom op tegen Kanker is blij met het ‘quarantainegetuigschrift’ dat de overheid in mei 2020 in het leven riep.

Toen in maart 2020 de coronacrisis losbarstte, kwamen ook bij Kom op tegen Kanker veel vragen binnen van (ex-)kankerpatiënten en naasten. Aan de Kankerlijn ontvingen we 458 corona-gerelateerde vragen, of 18% van het totale aantal vragen in 2020. De vragen gingen over uitgestelde consultaties, bezorgdheid om ernstig ziek te worden door een coronabesmetting, de onmogelijkheid om bezoek te ontvangen etc. 

Naar aanleiding van de vele bezorgdheden organiseerden we drie webinars om (ex-)patiënten en hun naasten te informeren. Die gingen over ‘Kanker in coronatijden’ (over risico op besmetting en impact op de kankerbehandeling), ‘Welzijn in coronatijden’ (over emotionele zorg en praktische vragen over werken, school, ziekenhuisopname enz.) en ‘Kankerzorg in de tweede coronagolf’. 

Beleidswerk Kom op tegen Kanker 

Ook op beleidsmatig vlak gingen we aan de slag met de verhalen die we aan de Kankerlijn hoorden. Eind april maakten we een eerste overzicht van de vragen die we ontvingen waarbij we ook concrete beleidsaanbevelingen (en een opvolgrapport) voorlegden aan de bevoegde ministers en de zorgsector (de ziekenhuisdirecties, zorgverleners,…). 

Een van de beleidsaanbevelingen ging over het garanderen van de veiligheid van kwetsbare personen bij de heropstart van het werk. Patiënten en naasten maakten zich tijdens de lockdown namelijk zorgen over de versoepeling van de coronamaatregelen. Ze waren bevreesd dat ze besmet zouden raken wanneer zijzelf of hun inwonende gezinsleden weer gingen werken. Zeker mensen die in hun job met veel mensen in contact komen en mensen in de zorgsector uitten deze bezorgdheid: 

‘Ik sta in het onderwijs en heb een chemobehandeling achter de rug. Wat als de scholen weer opengaan? Kan ik zonder risico lesgeven?’
‘Mijn partner ondergaat een immuuntherapie. Zelf ga ik nog uit werken. Breng ik hem hierdoor in gevaar?’ 

De oplossing die we voor dit probleem naar voren schoven was drieledig: 

• Optimale mogelijkheden voor thuiswerk;
• Indien dit niet mogelijk is, een tijdelijke aanpassing van het takenpakket waardoor het risico op besmetting tot een minimum beperkt wordt;
• Wanneer dit ook niet mogelijk is vroegen we om de mogelijkheid te voorzien om thuis te blijven van het werk (als preventieve quarantaine) en hiervoor een billijke vergoeding te ontvangen. 

Realisatie

Begin mei besloot de federale regering het quarantainegetuigschrift in te voeren. Dit getuigschrift geldt enerzijds voor mensen die zelf het COVID-19-virus kunnen overdragen en anderzijds voor wie zich wegens een medische risicosituatie niet naar zijn werkplek kan begeven (zoals bv. mensen met een verzwakte immuunafweer). Het is de behandelend arts die beoordeelt of iemand zich in zo’n risicosituatie bevindt. Als iemand een quarantainegetuigschrift heeft en van thuis kan werken, zal hij gewoon zijn loon blijven ontvangen. Kan thuiswerk niet, dan kan hij met dit attest een tijdelijke werkloosheidsuitkering ontvangen. 

Kom op tegen Kanker is blij 

• dat op deze manier tegemoet werd gekomen aan de bezorgdheid van de patiënten; 
• dat patiënten met een verminderd immuunsysteem op deze manier geen onnodig risico hoeven te lopen; 
• en dat zij recht hebben op een financiële tussenkomst.

Wel betreuren we dat er niet duidelijk werd gecommuniceerd over het lot van de inwonende gezinsleden.  

• Zo werd er in mei 2020 in een advies op de website van Sciensano eerst gemeld dat er voor inwonende familieleden van personen met een verhoogd risico geen reden was om thuis te blijven van werk of school voor zover er blijvende aandacht was voor de geldende hygiënische maatregelen.  
• Vervolgens werd er in het verslag aan de Koning van een Bijzondere-machtenbesluit van 24 juni 2020 het volgende gesteld: ‘De werknemer van zijn kant kan mogelijks in quarantaine worden geplaatst wanneer hij in contact is geweest met een besmette persoon of wanneer hijzelf of een inwonend familielid tot een risicogroep behoort (bv. personen met een auto-immuunziekte).’(eigen onderlijning).  
• Op de webpagina’s van het RIZIV en van de RVA werd vervolgens, ondanks vragen van zowel Kom op tegen Kanker als het Vlaams Patiëntenplatform, niets gezegd over de groep van inwonende familieleden. 

Kom op tegen Kanker is van mening dat ook deze groep waar nodig een beroep moet kunnen doen op het quarantainegetuigschrift. Dat punt blijven we verder opvolgen, op basis van de meldingen die we hierover ontvangen bij de Kankerlijn.