Marc Michils en Maggie De Block

We willen niet kankeren, maar ...

Delen

Mevrouw de minister, mevrouw De Block

Als huisarts weet u dat voor mensen met pancreaskanker een operatie vrijwel de enige kans op genezing is. De meest voorkomende ingreep, die ook zeer complex en risicovol is, werd in de periode 2010-2013 in ons land in 91 ziekenhuizen uitgevoerd.

Sterfterisico

91 verschillende ziekenhuizen die een complexe operatie uitvoeren, dat is van het goede meer dan te veel om nog kwaliteit te kunnen leveren. Een logisch gevolg daarvan: 9 op de 10 ziekenhuizen voerden jaarlijks minder dan 10 van die Whipple-operaties uit. Daaruit vloeit dan weer voort dat in deze ziekenhuizen het sterfterisico tijdens de opname 10 procent is. Dat leest u goed: 1 patiënt op 10 overleeft de opname niet. Bij ziekenhuizen die jaarlijks meer dan 10 ingrepen uitvoeren, daalt dat risico aanzienlijk.

De oplossing ligt voor de hand: de overheid zou complexe kankerchirurgie, zoals pancreas- of slokdarmoperaties, in een beperkt aantal ziekenhuizen met voldoende ervaring moeten concentreren. Dan is er een veel grotere kans dat een patiënt de beste behandeling krijgt. Dat blijkt ook uit onderzoek van het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE), waarbij normen worden voorgesteld. Voor de Whipple-operatie bijvoorbeeld wordt die op ten minste 10 per hospitaalsite gelegd.

Haast en spoed zijn soms goed

U maakt in uw plan voor de hervorming van de ziekenhuiszorg en -financiering juiste keuzes. Ziekenhuizen moeten netwerken gaan vormen, met elkaar en met andere zorgverstrekkers. U wilt ook dat zeldzame of complexe zorg geconcentreerd wordt. Dat wil zeggen: op minder plaatsen aangeboden zodat de patiënt kan rekenen op de nodige ervaring en expertise. Met beide zaken zijn wij heel tevreden.

Maar er is een probleem: uw plan is er een op wel heel erg lange termijn. U verwacht dat pas in 2025 de impact op het zorglandschap substantieel zal zijn. Natuurlijk moet u bij zo’n ingrijpende verandering geleidelijk tewerkgaan. Maar in het geval van de complexe kankerchirurgie of andere complexe behandelingen is zo’n langzaam proces tijdverlies, met verstrekkende gevolgen voor de patiënt. We weten al dertig jaar dat er voldoende ervaring nodig is voor bepaalde kankerbehandelingen. Het wordt dus de hoogste tijd om in versnelde pas actie te ondernemen.

Trouwens, zoals u weet, doet dit probleem zich niet uitsluitend voor bij de Whipple-operatie. Een ander voorbeeld: in 2012 vond in tien Vlaamse ziekenhuizen slechts één oesofagectomie plaats, dat is het verwijderen van een vernauwd gedeelte van de slokdarm. Het KCE hanteert een norm van minimum 12. Dat zijn duidelijke cijfers. Waar is het recht op kwaliteitsvolle zorg, zoals voorzien in de patiëntenrechtenwet?

Mevrouw de minister, wacht alstublieft niet tot 2025 om complexe kankerbehandelingen te centraliseren. Alle kankerpatiënten, en met name diegene die dankzij deze maatregel zullen overleven, zullen u er dankbaar voor zijn.

Marc Michils en Jean-Jacques Cassiman

(in De Standaard van 8 juli 2015 - Copyright © 2015 Corelio. Alle rechten voorbehouden)

Thema's: Behandeling