Van 15 februari tot 15 mei 2023 kunnen zorgverleners gratis een sociaal tolk inschakelen voor gesprekken met patiënten en naasten. Het project is bedoeld voor alle patiënten in Vlaanderen die baat kunnen hebben bij taalondersteuning. Alle ziektebeelden komen dus in aanmerking. Samen maken we een toekomstige financiering van sociaal tolken in de zorg mogelijk.
Vul na elk gesprek waarvoor je een beroep doet op een sociaal tolk zeker de korte vragenlijst in. Enkel zo krijg je een terugbetaling van de sociaal tolk.
Proefproject 15 februari - 15 mei 2023
Sinds de overheidsfinanciering voor telefoontolken in 2020 in Vlaanderen werd stopgezet, betalen zorgorganisaties of zorgverleners zelf de kosten van een sociaal tolk. In het kader van een proefproject, gefinancierd door het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, is assistentie van een sociaal tolk van 15 februari tot 15 mei 2023 gratis zolang de middelen dat toelaten (opgelet: enkel voor aanvragen vanaf 15 februari, mét uitvoeringsdatum tussen 15 februari en 15 mei).
Enkel huisartsen en zorgverleners in ziekenhuizen, wijkgezondheidscentra, voorzieningen in de geestelijke gezondheidszorg, revalidatiecentra, medische centra, mutualiteiten, thuisverpleging, abortuscentra en organisaties met een terreinwerking kunnen deelnemen aan dit project. Zowel in de somatische zorg als in de geestelijke gezondheidszorg.
Het doel van dit proefproject is om te onderzoeken in welke situaties de hulp van een sociaal tolk noodzakelijk is om kwaliteitsvolle en veilige zorg te bieden. Het zal de beleidsmakers ook toelaten om te bepalen of financiering van sociaal tolken (opnieuw) mogelijk is en in welke situaties.
Hoe een gratis sociaal tolk aanvragen?
Welke stappen moet je als zorgverlener zetten als je overweegt om tussen 15 februari en 15 mei 2023 een gratis sociaal tolk aan te vragen?
Overloop vooraf de beslisboom om te onderzoeken of een sociaal tolk of andere taalondersteuning nodig is. Deze afweging is belangrijk om in beeld te krijgen in welke situaties een tolk noodzakelijk is en waar andere taalondersteuning voldoende is.
- De organisatie waar je werkt (of jij zelf) heeft een overeenkomst met het Agentschap Integratie en Inburgering, In-Gent (stad Gent) of ATLAS (stad Antwerpen). Via hun webportaal kun je een overeenkomst aanvragen. Bekijk hoe je dat concreet in orde brengt.
- Voor telefoontolken: Neem altijd contact op met het Agentschap Integratie en Inburgering, dienst sociaal tolken.
- Voor videotolken of tolken ter plaatse:
• Werk je in Gent? Neem contact op met IN-Gent.
• Werk je in Antwerpen? Neem contact op met ATLAS.
• Werk je elders? Neem contact op met Agentschap Integratie en Inburgering.
Vul de korte vragenlijst in. Dat duurt slechts 2 minuten. Doe dit het best vlak na het gesprek waarvoor je een sociaal tolk inschakelt zodat de situatie nog helder in je hoofd zit.
De tolkprestatie wordt enkel terugbetaald als de vragenlijst is ingevuld binnen de vijf werkdagen na het gesprek.
Waarom taalondersteuning in de zorg?
Als er een taalbarrière is tussen zorgverlener en patiënt, komt de kwaliteitsvolle en veilige zorg in het gedrang. Er zit ruis op de communicatie waardoor het risico op medische fouten, overbodige onderzoeken, foute diagnose … groter wordt. Ook de patiëntenrechten komen in het gedrang, zoals het recht op informatie en geïnformeerde toestemming. Om de taalbarrière weg te werken, is het belangrijk om indien nodig taalondersteuning in te zetten.
Om taalbarrières in een zorgrelatie op te vangen, bieden sociaal tolken heel goede ondersteuning aan zorgverleners, patiënten en naasten. Zij zorgen ervoor dat de zorgverlener en de patiënt elkaar beter begrijpen en dat er zo ook vertrouwen kan groeien tussen zorgverlener en patiënt. Een sociaal tolk zet een mondelinge boodschap volledig en correct om van de ene taal naar de andere. Dat kan via telefoon, via video of ter plaatse.
Sensibiliseren om Nederlands te leren
We vragen ook om tijdens het proefproject de patiënt/naaste die moeilijk Nederlands spreekt of begrijpt, te informeren over de mogelijkheden om Nederlands te leren en te oefenen (lees meer). Download hiervoor de flyer of vraag de flyer op papier aan.
Toekomstige financiering sociaal tolken
We beseffen dat we een extra inspanning van je vragen om de beslisboom te bekijken en de vragen in te vullen. We zijn je ontzettend dankbaar voor jouw engagement. Vul je dus van 15 februari tot 15 mei binnen de vijf werkdagen na elk gesprek waarvoor je een beroep doet op een sociaal tolk, zeker de korte vragenlijst in? Zonder data hebben wij geen onderzoeksresultaten en kunnen wij ook niet ijveren voor financiering.
Samen maken we de toekomstige financiering van sociaal tolken in de zorg mee mogelijk en garanderen we een kwaliteitsvolle en veilige zorg.
Tips en meer informatie
- Tips om te communiceren in het Nederlands met anderstaligen
- Communicatiewaaier om taaldrempels in hulp- en dienstverlening te verkleinen
- Welk type van tolk zet je het best in? Een telefoontolk (TT), een videotolk (VT) of een tolk ter plaatse (TTP)? Vergelijk de voor- en nadelen van een telefoontolk, een videotolk en een tolk ter plaatse (pdf).
- Heb je vragen over dit proefproject? Neem dan contact op met Els Meerbergen, expert kankerzorg bij Kom op tegen Kanker, els.meerbergen@komoptegenkanker.be.
Een project van
In samenwerking met
Met de financiële steun van
